Nadat we in ons dossier
Digitaal Doolhof tien tips binnen kregen van mensen die te maken hadden met privacyschending door de Belastingdienst, hebben we contact gelegd met de Autoriteit Persoonsgegevens, tot 1 januari opererend onder de naam College Bescherming Persoonsgegevens. Want wat vindt de toezichthouder er van dat privacygevoelige informatie op straat komt te liggen? Zoals
Ingrid en
Juliet overkwam.
Door een probleem bij de afdeling Toeslagen worden mensen ten onrechte aan elkaar gekoppeld als toeslagpartner, waardoor gegevens zoals naam, geboortedatum en Burgerservicenummer zichtbaar worden voor wildvreemden. Soms zelfs tot aan inkomensgegevens aan toe.
Onze presentator Teun van de Keuken ging bij de Autoriteit Persoonsgegevens langs voor een reactie. Vicevoorzitter Wilbert Tomesen noemt het privacylek ‘onaanvaardbaar’. Volgens de toezichthouder heeft de Belastingdienst aangegeven dat het te maken heeft met een ‘complexe technische uitdaging’. Tomesen van de Autoriteit Persoonsgegevens vindt dat geen excuus voor het privacylek: ‘Zij zijn ervoor verantwoordelijk dat ze een systeem bouwen op basis waarvan het hele stelsel kan worden uitgevoerd, zonder dat mensen in de persoonlijke levenssfeer op een verkeerde manier worden geraakt.’
De autoriteit heeft de Belastingdienst tot halverwege 2016 gegeven om orde op zaken te stellen. ‘Maar komende zomer moet het echt goed zijn en anders zit het er dik in dat wij maatregelen gaan nemen’, aldus Tomesen. De instantie kan sinds januari maatregelen opleggen, zoals een dwangsom of boetes.
Het onterecht koppelen van toeslagpartners levert niet alleen privacyproblemen op. Tientallen tipgevers lopen honderden euro’s aan toeslagen mis omdat de Belastingdienst hen ziet als tweeverdieners, zoals
in het geval van Jelmer. De problemen worden vaak veroorzaakt door spookbewoners. Dat zijn oud-bewoners die zich niet op het adres hebben uitgeschreven waardoor er een fout sluipt in de Basisregistratie Personen (voorheen Gemeentelijke Basisadministratie). Zelfs als die fout door de gemeente rechtgezet wordt, blijven mensen gekoppeld door de Belastingdienst aan de voor hun vreemde toeslagpartner.
Reactie Belastingdienst
Uiteraard hebben we ook de Belastingdienst om een reactie gevraagd. Die erkent in een schriftelijke reactie de problemen die door ons zijn blootgelegd:
‘De in het programma besproken problemen zijn grondig geanalyseerd en leiden tot de conclusie dat de oorzaken hiervan liggen in fouten in de Basisregistratie Personen (BRP), fouten in het systeem van de Belastingdienst, menselijke fouten, of in uitzonderlijke gevallen een combinatie hiervan. Deze combinatie kan er voor zorgen dat problemen herhaaldelijk terugkomen.’
De dienst belooft beterschap.‘De Belastingdienst rekent dit zichzelf aan en werkt hard om deze onregelmatigheden zo snel mogelijk te herstellen en te voorkomen.’