Een ander voorbeeld van de zware tijden die de sector doormaakt, biedt DeepOcean, een offshorebedrijf met hoofdkantoor in Amsterdam. Het concern dreigt begin volgend jaar niet meer te kunnen voldoen aan financiële ratio's die met de banken zijn afgesproken en voert gesprekken met de banken, aandeelhouders en andere 'stakeholders' - volgens cfo Dennis de Vreede 'zoals vele bedrijven in onze sector'. Over de inhoud van die gesprekken wil hij niets kwijt, wel dat hij optimistisch is over de uitkomst.
Werkloos
Door de gekelderde olieprijs hebben veel grote olie- en gasmaatschappijen hun zoektocht naar nieuwe olie gestaakt. Dus zijn er veel minder nieuwe boringen. Dat raakt de hele toevoerketen. Drie van de vijf FPSO’s van Bluewater zijn nu werkloos. Het bedrijf voert 'gevorderde gesprekken met diverse klanten' om toch weer werk te vinden voor de FPSO's.
De accountant die afgelopen voorjaar zijn handtekening zette onder het jaarverslag van Bluewater, twijfelde aan het vermogen van het bedrijf om aan zijn schulden te blijven voldoen. Vorig jaar is een lening omgezet in aandelen – op de lening werd al lang geen rente meer betaald.
Shake-out
Bluewater heeft eind 2013 ook $ 400 mln geleend, via een obligatie met een couponrente van 10%. De huidige koers is net geen $ 0,52 op de dollar. Een dergelijke koers suggereert dat het bedrijf in zware problemen zit, zegt een obligatiehandelaar die niet met zijn naam in de krant wil. ‘Deze koers suggereert een zeer groot risico om failliet te gaan. Daar gaat de markt nu van uit.’
Pieter van Oord, directeur van het gelijknamige bedrijf, waarschuwde vorige week op een galabijeenkomst van de offshore voor een 'enorme shake-out' in de industrie. Ieder bedrijf dat de kans heeft, verschuift zijn activiteiten nu richting windparken. Daar zit nu het geld. Alleen kan een FPSO niets betekenen voor een windpark.
Windprojecten
Voor DeepOcean, dat vorig jaar €63 mln verlies leed, ligt het anders. Het bedrijf voert onderwaterinspecties uit naar installaties en leidingen en helpt bij het ontmantelen van olie- en gasinstallaties. Volgens cfo De Vreede zijn in 2015 ter compensatie contracten binnengehaald voor windprojecten op de Noordzee, waaronder twee voor het energieconcern Dong. Hoewel vorig jaar en dit jaar in totaal 400 van de 1400 werknemerszijn vertrokken bij DeepOcean, worden er voor de windprojecten toch weer mensen aangetrokken.
Maar snijden in de kosten blijft cruciaal voor het bedrijf. In het interne magazine schreef ceo Bart Heijermans eerder dit jaar dat het kostenniveau zeker 30% omlaag moet. DeepOcean voert daarom opnieuw gesprekken met eigenaren van gehuurde schepen om hun tarieven nog verder te verlagen. Verder zijn drie schepen opgelegd in Noorwegen en worden er vier gehuurde schepen teruggegeven aan de eigenaren.
Kasstroom
Bij Bluewater zijn eveneens ontslagen gevallen. ‘Gedreven door de recent verminderde bedrijfsactiviteiten heeft Bluewater de benodigde aanpassingen van de organisatie doorgevoerd’, zegt Frowein. Het Noorse BW Offshore, dat eveneens FPSO’s bouwt, ontsloeg afgelopen winter een derde van zijn personeel. De vrije kasstroom van dat bedrijf was in het afgelopen kwartaal negatief en de koers op de beurs van Oslo is de afgelopen twee jaar met 84% gedaald.
Wat moet er verder gebeuren bij Bluewater? 'Vanaf een afstand is dat eenvoudig’, zegt een betrokkene die alleen spreekt op voorwaarde van anonimiteit. Er moet volgens hem geld bij van een partij die er in gelooft. Van de aandeelhouders – Heerema zelf dus – of een derde partij. 'Zo niet, dan heeft het bedrijf eind dit jaar echt een probleem', aldus deze bron. 'Bluewater verdient nog wel geld, maar dat gaat allemaal naar de banken.’
Distressed
Hij gelooft wel in een scenario waarin het bedrijf wordt opgeknipt of overgenomen. Misschien door een vergelijkbare partij die zijn concurrent koopt. SBM Offshore? Dit beursgenoteerde bedrijf heeft wel makkelijker toegang tot kapitaal, maar kampt zelf ook met een reeks tegenslagen en een moeilijke markt. Britse partijen zullen ook niet staan te dringen, met de Brexit op de achtergrond. Dus de keuze is niet ruim.
Dat maakt Bluewater alleen interessant voor beleggers in 'distressed debt' (schuldpapier van bedrijven in problemen). Dat zijn veelal gespecialiseerde fondsen die schulden opkopen tegen een lage prijs en hopen een ommekeer bij het bedrijf te kunnen bewerkstelligen. Dan kunnen ze toch nog (een deel) van de hoofdsom uitgekeerd krijgen. Want zoals de obligatiebelegger zegt over Bluewater: gewone ‘high yield’ partijen, die beleggen in schuld van iets zwakkere ondernemingen, ‘doen er alles aan om dit soort bedrijven te vermijden’.
Of de olieprijs moet toch nog stijgen. Een snelle opleving van de olieprijs zou zeer gunstig zijn voor Bluewater en de rest van de sector. Dat biedt alleen weinig hoop: voorlopig gelooft bijna niemand dat de olieprijs snel zal oplopen.
Rig count
Een van de barometers van de olie-industrie is de zogeheten ‘rig count’. Toeleverancier Baker Hughes, die maandag werd overgenomen door GE, houdt bij hoeveel boor- en productieplatforms er zijn in de VS, zowel aan land als in het water.
De correlatie tussen prijs en activiteit is eenvoudig. Is de olieprijs hoog, dan wordt er geboord naar olie, daalt de prijs en is die, zoals nu het geval is, al lang laag, dan wordt er nauwelijks geboord. Dus is de rig (Engels voor boorplatform) count laag.
In oktober 2014 piekte de rig count op 1.609 actieve platforms in de Verenigde Staten. In de laatste rig count van maandag kwam dat aantal uit op 557. Een jaar geleden was dat 775. Maar ten opzichte van begin maart dit jaar is het aantal in gebruik zijnde platforms wel weer met zo’n tachtig gestegen.
In de VS is er een keur aan boorbedrijven en bedrijfjes met een beursnotering. Het gros daarvan heeft de voorbije drie jaar tussen de 60% en 90% van hun beurswaarde verloren — of meer, als ze failliet gingen.
