Alle voorstellen in één plan
De keuze om alle voorstellen voor het komende jaar te vervatten in slechts één Belastingplan is vooral ingegeven vanuit de noodzaak om de Belastingdienst de komende tijd te ontzien, nu deze de afgelopen jaren zeer veel fiscale wetgeving op zich heeft zien afkomen. Neemt niet weg dat naast het Belastingplan 2015 de Tweede Kamer op Prinsjesdag ook nog een brief heeft ontvangen over de ambities van het kabinet voor hervorming van het belastingstelsel. Invoering van een brede hervorming kan al, mits voldoende draagvlak, gedeeltelijk nog in deze kabinetsperiode plaatsvinden. Het Belastingplan 2015 is ten opzichte van voorgaande jaren 'bescheiden', maar bevat wel enkele verrassende maatregelen.
Nieuwe opzet gebruikelijkloonregeling
Plannen voor aanpassing van met name de doelmatigheidsmarge in de gebruikelijkloonregeling waren al gemaakt, maar zijn nu uitgewerkt. De marge gaat volgend jaar omlaag van 30% naar 25%, maar dat is niet de enige inhoudelijke wijziging van de gebruikelijkloonregeling. De regeling kent straks een nieuwe opzet en het begrip "soortgelijke dienstbetrekking" maakt plaats voor het begrip "meest vergelijkbare dienstbetrekking" waarbij een aanmerkelijk belang geen rol speelt. Uit de artikelsgewijze toelichting bij het Belastingplan 2015 blijkt dat het hier gaat om de meest vergelijkbare dienstbetrekking die is gevonden door de Belastingdienst of de inhoudingsplichtige en waarvan het loon bekend is of redelijkerwijs geschat kan worden. Tot slot is in de gebruikelijkloonregeling een definitie opgenomen van het begrip "met het lichaam verbonden lichamen". Dit betreft niet alleen een vennootschap waarin de inhoudingsplichtige voor ten minste een derde gedeelte belang heeft (dan wel andersom), maar ook lichamen waaruit een inhoudingsplichtige direct of indirect met toepassing van de deelnemingsvrijstelling voordelen kan genieten.
In verband met de aanpassing van de doelmatigheidsmarge worden alle bestaande afspraken gemaakt met de Belastingdienst over de hoogte van het toe te passen loon voor dga's na 2014 opgezegd. De praktijk krijgt de gelegenheid om in 2015 eventuele nieuwe afspraken te maken. Overgangsrecht zorgt ervoor dat in 2015 het loon van de dga moet worden gesteld op 75/70e van het loon dat in 2013 in aanmerking werd genomen, als dit hoger was dan € 43.000. Is aannemelijk dat het loon in 2015 volgens de gebruikelijkloonregeling lager dan wel hoger is, dan mag dit worden gesteld op een hoger of lager bedrag.
Herleving 80%-regeling
Een andere verrassende maatregel is een herleving van de 80%-regeling voor wie in 2015 zijn gehele resterende levenslooptegoed opneemt. Deze 80%-regeling gold ook in 2013 en komt dus terug. Om anticipatie-effecten te voorkomen geldt de 80%-regeling ten hoogste voor het bedrag van de aanspraken op 31 december 2013.
Details werkkostenregeling
Zoals eerder aangekondigd wordt de werkkostenregeling op een aantal punten aangepast. Diverse details zijn nu uitgewerkt in het Belastingplan 2015. Zo wordt het noodzakelijkheidscriterium uitgelegd als "zonder meer nodig" en geldt de voorwaarde dat een werknemer verplicht is tot teruggaaf van de voorziening of tot vergoeding van de restwaarde als naar het oordeel van de werkgever de voorziening niet langer noodzakelijk is voor de vervulling van de dienstbetrekking. Wordt een voorziening onder het noodzakelijkheidscriterium verstrekt aan een werknemer tevens bestuurder of commissaris van de inhoudingsplichtige, dan zal de werkgever desgewenst aannemelijk moeten maken dat het hier gaat om een gebruikelijke voorziening voor de behoorlijke uitoefening van de dienstbetrekking.
Verder blijkt dat voor de concernregeling geen rekening mag worden gehouden met in het kalenderjaar toe- of uittredende concernonderdelen en zijn bij toepassing van de concernregeling alle betrokken werkgevers hoofdelijk aansprakelijk voor de gehele door het concern verschuldigde belasting.
Helaas ontbreekt meer duidelijkheid over de nieuwe gerichte vrijstelling voor een aantal werkplekgerelateerde voorzieningen waarvoor nu een nihilwaardering geldt. Welke voorzieningen dit zijn, zal namelijk worden aangewezen bij ministeriële regeling.
Einde aftrekbaarheid buitenlandse boetes
Het hing al een tijdje in de lucht, maar het kabinet zet nu concrete stappen. Het is volgend jaar over en uit met de aftrekbaarheid van buitenlandse boetes in de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting. Staatssecretaris Wiebes kondigde dit al aan in een Kamerbrief van 25 april 2014. Het gaat om alle vormen van buitenlandse boetes, dus ook verkeersboetes, mededingings- en milieuboetes. De loonbelasting wordt en passant ook aangepast om te voorkomen dat buitenlandse boetes als eindheffingsbestanddeel kunnen worden aangewezen en hierdoor bij de werknemer niet tot belastheffing zou leiden.
Uitzonderingsgevallen zijn mogelijk, zoals bijvoorbeeld voor in het buitenland opgelegde geldboetes voor vergrijpen die het Nederlandse rechtsbestel niet alleen niet kent, maar waarvan de strafbaarheid ook evident strijdig is met de Nederlandse rechtsorde of dat bij de bestraffing van een gedraging in het geheel geen sprake is geweest van een behoorlijke rechtspleging. In dergelijke gevallen zal worden bezien of op grond van de hardheidsclausule de opgelegde boete toch in aftrek mag worden gebracht.
Verruiming btw-vrijstelling voor ziekenhuizen
Een opvallende maatregel in de omzetbelasting is een verruiming van de btw-vrijstelling voor ziekenhuizen en andere verpleeg- en verzorgingsinstellingen. Dergelijke instellingen komen vanaf 2015 ook in aanmerking voor de btw-vrijstelling als zij winst beogen.
Uitbreiding renteregelingen
Tot slot verdienen twee uitbreidingen in de renteregelingen zeker nog de aandacht. Het Irimie-arrest van het HvJ EU is aanleiding om de regeling invorderingsrente uit te breiden ingeval een belastingschuldige een recht krijgt op een terug te geven bedrag aan belasting omdat heffing en inning van die belasting in strijd is met EU-recht. Met een 'passende' rentevergoeding brengt het kabinet de huidige fiscale renteregelingen weer in lijn. Mede in verband hiermee wordt de dividendbelasting onder de regeling belastingrente gebracht.
