De minister van BZK schetst drie opties om Nederlanders in het buitenland invloed te geven op de samenstelling van de Senaat. Zij meldt de Tweede Kamer dat zij het instellen van een kiescollege voor de Nederlanders die in het buitenland wonen de beste optie vindt. Over de wenselijkheid van zo’n kiescollege gaat zij graag met de Tweede Kamer in debat.
In het regeerakkoord staat dat het stemproces dient te worden aangepast zodat Nederlanders in het buitenland eenvoudiger hun kiesrecht, ook in relatie tot de verkiezing van de Eerste Kamer, kunnen uitoefenen. In de Kamerbrief van vandaag worden de opties beschreven – inclusief de mogelijke (juridische) consequenties daarvan – om Nederlanders in het buitenland invloed te kunnen geven op de samenstelling van de Eerste Kamer.
Ongeacht voor welke optie er wordt gekozen, is wijziging van de Grondwet noodzakelijk. Artikel 55 van de Grondwet bepaalt dat de leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van provinciale staten. De Grondwet regelt verder dat de leden van provinciale staten worden gekozen door de Nederlanders die tevens ingezetenen zijn van de provincie. Nederlanders die in het buitenland wonen zijn geen ingezetenen van de provincies.
De Grondwet is al eerder gewijzigd om het mogelijk te maken dat kiescolleges worden gevormd om de kiezers die woonachtig zijn in Bonaire, Saba en Sint Eustatius invloed te geven op de samenstelling van de Eerste Kamer. Op 20 maart vindt in de Openbare Lichamen voor het eerst de verkiezing voor deze kiescolleges plaats.